اگرچه بتن ماده بسیار مقاومی است، اما می‌تواند تحت تاثیر شرایط محیطی قرار گرفته و به مرور دچار آسیب شود. پوسته پوسته شدن بتن یکی از این آسیب‌های رایج است که این مقاله علل، اثرات، راه‌حل و روش پیشگیری از آن را بررسی می‌کند.
علت پوسته پوسته شدن بتن
اگر یک لایه نازک از سطح بتن در حال جدا شدن است، علت آن می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
1) هنگامی که بتن سریع‌تر از زمانی که اپراتور کار نصب خود را تمام کند سفت می‌شود، آب اضافی به سطح اضافه می‌شود تا نرم شود و اپراتور بتواند کار خود را تمام کند. افزودن آب باعث ضعیف‌شدن سطح بتن و کاهش مقاومت و دوام آن می‌شود. این آسیب معمولا تا اولین چرخه یخ زدگی و ذوب قابل توجه نیست.
آسیب زمانی که بتن در معرض یخ یا برف قرار می‌گیرد ظاهر می‌شود. رطوبت به داخل بتن نفوذ کرده و یخ می‌زند. آب یخ‌زده حدود 10 درصد منبسط می‌شود و لایه نازک و ضعیف رویی را به سمت بالا فشار می‌دهد و باعث جدا شدن لایه می‌شود که به آن پوسته پوسته شدن بتن می‌گویند.
2) دلیل دوم برای پوسته پوسته شدن بتن این است که سطح بتن در هنگام نصب سریع‌تر از لایه زیر آن خشک می‌شود. این امر از سخت‌شدن کامل بتن جلوگیری می‌کند و سطحی ضعیف ایجاد می‌کند. هنگامی که سطح در معرض استفاده زیاد، استرس یا یخ‌زدگی قرار می‌گیرد، پوسته پوسته شدن بتن رخ می‌دهد. زمستان بسیار سخت و تعداد زیاد چرخه‌های یخ زدگی و ذوب، مشکل پوسته پوسته شدن بتن را تشدید و تسریع می‌کند.
البته ممکن است چند سال طول بکشد تا پوسته پوسته شدن بتن به یک مشکل تبدیل شود. هر چرخه انجماد و ذوب دیواره‌های بتن را می‌شکند و ضعف داخلی بیشتری ایجاد می‌کند که بالاخره پس از مدتی روی سطح اثرات خود را نشان می‌دهد.
استفاده از مواد یخ‌زدا مانند نمک که دمای انجماد آب را کم می‌کنند می‌تواند با افزایش چرخه‌های ذوب و آب شدن، بیشتر به بتن آسیب بزند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بتن با مقاومت زیاد این مطلب را بخوانید!
اثرات پوسته پوسته شدن بتن
پوسته پوسته شدن بتن نه تنها ظاهر زشتی به سازه می‌دهد، بلکه اگر نادیده گرفته شود، به مرور گسترش یافته و سبب آسیب به سطوح زیرین بتن می‌شود. هر چه دیرتر به این مشکل رسیدگی کنید آسیب‌هایی ناشی از آن گسترده‌تر شده و هزینه ترمیم بیشتر می‌شود. در مراحل شدید، آسیب به داخل نفوذ کرده و بر استحکام بتن و تمامیت آن اثر می‌گذارد.
راه حل پوسته پوسته شدن بتن
پوسته پوسته شدن بتن یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که بتن را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در این شرایط، لایه بالایی بتن پوسته پوسته می‌شود و سطح را تکه‌تکه می‌کند. به مرور حفره‌هایی ایجاد می‌شوند و سنگدانه‌های داخل بتن در معرض دید قرار می‌گیرند.
همان‌طور که ذکر شد، اگر پوسته پوسته شدن بتن را نادیده بگیرید، در نهایت گسترش می‌یابد و یکپارچگی سطح را به‌خطر می اندازد و آن‌قدر پیش می‌رود که راهی جز تعویض بخش گسترده‌ای از بتن نخواهید داشت.
اگر با مشکل پوسته پوسته شدن بتن روبرو هستید، رفع آن آسان است. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که سطح را با یک لایه جدید بتن روکش کنید. برای این کار می‌توانید از یک متخصص کمک بگیرید. با این حال روکش کردن بتن کار سختی نیست و خودتان هم می‌توانید آن را انجام دهید. مصالح خاصی در بازار برای روکش کردن بتن آسیب خورده وجود دارد که استفاده از آنها برای افراد غیرمتخصص بسیار ساده است. در بیشتر موارد این مواد را با آب مخلوط می‌کنید و روی سطح بتن می‌کشید.
روش‌های جلوگیری از پوسته پوسته شدن بتن
به‌طور کلی بتن به مرور در معرض آسیب، ترک خوردن، پوسته پوسته شدن و مواردی از این قبیل قرار دارد. به‌عبارت دیگر نمی‌توان کاری انجام داد که در آینده هیچ آسیبی به بتن وارد نشود. با این حال انجام برخی از اقدامات، آسیب به بتن را به تعویق میاندازد و به عنوان یک پیشگیری برای پوسته پوسته شدن و سایر مشکلات رایج بتن محسوب می‌شود. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
استفاده از بتن مناسب
استفاده از بتن خوب، آسیب آن را به تعویق میاندازد. به‌کار بردن بتن با مقاومت بالا، اگرچه قدری گران‌تر است، می‌تواند تاثیر زیادی برای دوام سطح داشته باشد. این بتن‌ها مقاومت بالای 4000 پاسکال دارند و نسبت آب به سیمان آنها کمتر است. این بتنِ متراکم، مقدار آب را محدود می‌کند و احتمال نفوذ رطوبت و ترک‌خوردگی را کاهش می‌دهد.
نصب صحیح بتن
همان‌طور که گفتیم نصب ناصحیح می‌تواند سبب پوسته پوسته شدن بتن شود. سرعت نصب بایستی با خشک‌شدن بتن هماهنگ باشد تا مجبور به اضافه‌کردن آب اضافی نباشید. برای اطمینان از نصب صحیح بتن، لازم است از متخصص کمک بگیرید، چون بهترین بتن‌ها هم با نصب ناصحیح مدت زیادی دوام نمی‌آورند.
آب‌بندی بتن
آب‌بندی می‌تواند به افزایش طول عمر و جلوگیری از پوسته پوسته شدن بتن کمک کند. درزگیرهای بتن انواع مختلفی دارند. هر چند سال یکبار می‌توان از سیلرهای موضعی روی سطح بتن استفاده کرد تا از ایجاد لکه و آسیب سطحی جلوگیری شود. معمولا آب‌ندی هر چند سال یکبار کفایت می‌کند اما برای اطمینان بیشتر، می‌توان آن را هر سال انجام داد.
محدودیت وزن اعمال شده
بتن یک ماده بسیار قوی و بادوام است، اما بتن‌ریزی‌های مسکونی برای نگهداری مواد بسیار سنگین طراحی نشده‌اند. به عنوان مثال، بتن‌ریزی پارکینگ اگرچه برای اتومبیل‌های معمولی کافی است، اما توقف وسایل نقلیه سنگین در آن می‌تواند به بتن آسیب وارد کنند. پس لازم است برای جلوگیری از پوسته پوسته شدن بتن و سایر آسیب‌ها، مطابق با کارکردی که برای بتن تعریف شده است بر آن وزن اعمال کنید.
اجتناب از مواد شیمیایی
بسیار مهم است که از برخی مواد شیمیایی روی بتن استفاده نکنید. به عنوان مثال، ضدیخ‌های خاصی که ترکیبات شیمیایی دارند می‌توانند به بتن آسیب برسانند. کودها هم می‌توانند بتن را لکه‌دار کنند. بنابراین لازم است هر ماده شیمیایی که روی بتن ریخته می‌شود را به سرعت پاک کنید. همچنین باید مطمئن شوید که از پاک‌کننده مخصوص بتن برای تمیزکردن آن استفاده کنید، زیرا برخی از محصولات خانگی ممکن است بیشتر از این‌که مفید باشند ضرر داشته باشند.
راهنمای خرید فوم لس
سخن آخر
پوسته پوسته شدن بتن یکی از آسیب‌های رایج به بتن است که اگرچه در اکثر مواقع غیر قابل اجتناب است، اما می‌توان با به‌کاربردن راهکارهایی آن را به تعویق انداخته و یا برطرف کرد.
https://sealgreen.com/blog/concrete-surface-peeling/
https://news.whitecap.com/six-ways-to-prevent-spalling/
https://www.bobvila.com/articles/spalling-concrete/
