داربست فلزی معمولاً از فولاد ساخته شده است و برای سازه های ساختمانی، باربری کالاهای سنگین، نگهداری از کالاها در فرآیند حمل و نقل و نگهداری در انبار به کار می‌رود. داربست های فلزی به دلیل قوی‌بودن، طول عمر طولانی و توانایی تحمل بار بالا، در صنعت ساخت و ساز با استقبال بسیار چشمگیری مواجه شده اند.
بست‌های فلزی هزینه کمتری نسبت به دیگر انواع بستها مانند بست‌های پلاستیکی و چندین بار مصرف دارند.
بست‌های فلزی اغلب از ورق‌های فولادی با ضخامت و عرض های مختلف ساخته شده و توسط جوشکاران به یکدیگر متصل می‌شوند. این سازه های فلزی در انواع مختلف طراحی و ساخته می شوند.
اجزای داربست فلزی (تجهیزات بزرگ)
داربست فلزی شامل اجزای بزرگی است که برای ساخت سازه‌ها و نگهداری از بار و وزن‌ها در فضاهای صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجزای تشکیل دهنده داربست فلزی عبارت هستند از:
کفشک پایه
هدف استفاده از کفشک پایه‌دار، حفظ پایداری و استحکام بستها و اجزای سازه فلزی است. با استفاده از این کفشک‌ها، می‌توان یک اتصال قوی و پایدار بین بستها و فونداسیون ساختمان ایجاد کرد که به راحتی تحمل بار وزن سازه را تضمین می‌کند. همچنین کفشک پایه دار بست‌های فلزی باعث افزایش عمر مفید سازه، کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری و در نهایت کم شدن هزینه های عملیاتی ساختمان می‌شود.
کفشک فلزی
کفشک فلزی یک قطعه بسیار مهم جهت اتصال بین بستها است که برای تقویت اتصال بین داربست فلزی و بهبود استحکام و پایداری سازه‌های فلزی به کار می‌رود. کفشک فلزی معمولاً از فولاد کربنی و با قطرهای مختلف تهیه می‌شود و در ساختمان‌های بلند، پل‌ها، پلاتفرم‌ها و سازه‌های بسیار زیادی به کار می‌رود.
کفشک فلزی عمدتاً به عنوان یک اتصال قوی بین بست‌های فلزی استفاده می‌شود. کفشک ها با اتصال به داربست‌ها، به صورت پایه ایستاده و اجازه می دهند که بستها با دیگر قطعات سازه به راحتی اتصال یابند. این کفشک‌ها می‌توانند به صورت انحصاری شده و با شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی وجود داشته باشند.
استفاده از کفشک فلزی باعث افزایش استحکام و پایداری سازه فلزی می‌شود. این اجزای سیستم اتصالات فلزی با توجه به تحمل بار بالا و مقاومت در برابر اثرات زیست محیطی، از قابلیت تحمل بارهای زیادی برخوردارند و برای بهینه سازی عملکرد سازه فلزی حائز اهمیت هستند.
لوله
لوله داربست، به گونه‌ای طراحی شده که شامل یک لوله فلزی با جداره‌ی ضخیم و تقویت شده با استفاده از تیرهای فولادی در دو طرف لوله است. این نوع بست فلزی های در مقایسه با بست‌های فولادی تک‌تیره، دارای سختی و استحکام بیشتری است.
در بست‌های فلزی، لوله ها به عنوان یک ستون و یا به عنوان یک عضو اصلی در ساختمان استفاده می‌شود. از این لوله ها در نصب بست‌های فلزی استفاده می کنند، زیرا این بستها با توجه به قطر بزرگ خود، توانایی باربری بالایی دارند. در برخی از کاربری ها، لوله های بست به عنوان یک پایه نصب می شوند و از اتصال اجزای دیگر سازه، مانند بست‌های دیگر و مهره‌های فلزی استفاده می‌شود.
لازم به ذکر است که لوله داربست به جای تیر فلزی در برخی سازه‌های فلزی به عنوان عضو اصلی استفاده می‌شود. در مجموع، لوله های بست به دلیل قدرت باربری بالا، استحکام بالا برای سازه‌های بلند یکی از پر طرفدارترین انواع داربست‌ها در صنعت ساختمانی محسوب می شوند.
تخته
تخته هایی که در این سازه های فلزی استفاده می شود به دو صورت فلزی و چوبی تولید می شود. این محصولات رسانا می باشند. همچنین در برابر آتش سوزی بسیار مقاوم می باشند.
کاور یا روپوش
جهت پوشش قسمت های بیرونی در دو طرف لوله های داربست استفاده می کنند.
جک داربست
از جمله کاربردهای جک داربست فلزی می‌توان به بالا بردن و حمل بست‌های فلزی سنگین، ترمیم و تعمیر بست‌های فلزی، تنظیم و تعویض بست‌های فلزی و تنظیم تعادل بست‌های فلزی اشاره کرد.
چرخ بست‌های متحرک
چرخ بست‌های متحرک یکی از مهمترین وسایل برای حمل و جابجایی سریع و راحت داربست‌ها می باشد. این چرخ عمدتاً برای جابجایی بست‌های بلند و سنگین که باید از یک محل به محل دیگر منتقل گردند، استفاده می‌شود.
وایر یا سیم مخصوص بستها
وظیفه وایر یا سیم مخصوص این سازه های فلزی، نگهداری داربست‌های فلزی در حین جابجایی و نقل و انتقال آن‌ها می‌باشد. این وایرها در اتصال منظم بستها به یکدیگر نقش مهمی دارند و شامل انواع مختلفی از جمله سیم‌های لفافی، وایر کشی، بست تامین‌کننده و یا بست‌های آویز به صورت دائمی یا موقت می‌شوند.
نردبان
جهت رسیدن به طبقات بالاتر جهت نصب این سازه های فلزی، از نردبان آلومینیومی استفاده می کنند.
بالابر
برای بالا بردن قطعات این سازه های فلزی، از وسایلی مانند قرقره، طناب و یک بازو استفاده می کنند.
شاقول و ترازو
از این تجهیزات جهت داشتن اطمینان از نحوه نصب درست و تراز کردن لوله های داربست استفاده می کنند.
اجزای تشکیل دهنده داربست (تجهیزات کوچک)
در کنار تجهیزات بزرگ، از تجهیزات کوچک نیز در ساخت بست های فلزی استفاده می کنند که شامل موارد زیر می‌شوند:
- بست
- مغزی
- آچار
- انبردست، سیم چین و گاز انبر
- برچسب داربست‌ها
- نردبان‌های محافظ
در هنگام استفاده از این تجهیزات و نصب آن باید نکات ایمنی بستن داربست رعایت شود.
معرفی بست داربست فلزی و مغزی
در داربست فلزی، بستها به عنوان عنصر اصلی و حیاتی ایفای نقش می‌کنند. بستها به عنوان عنصر اسکلتی ساختمان به صورت افقی نصب می‌شوند و هدف اصلی آن ساختن یک سازه محکم و پایدار است.
مغزی
یکی از اصلی ترین عناصر در ساخت این سازه های فلزی، مغزی می باشد. مغزی‌ها بر روی ستون‌ها و بست‌های عرضی نصب می‌شوند و به صورت افقی یا عمودی در سازه قرار می‌گیرند. این عناصر عمدتاً توسط جوش اتصال داده می‌شوند.
آچار مخصوص داربست‌ها
آچار مخصوص بستن بستها از دو نوع متفاوت تولید می‌شود:
- جهت نصب داربست‌های کوچک
- جهت نصب داربست‌های بزرگ‌تر و قطورتر.
از هر دو نوع آن ها، به دلیل ایمنی و پایداری سازه هنگام نصب بستها استفاده می کنند.
انبردست، سیم چین و گاز انبر
نصب داربست فلزی به کمک ترکیبی از انبردست، سیم چین و گاز انبر انجام می‌شود و برای اجرای صحیح آن، نیاز به مهارت و دانش فنی دارید.
برچسب داربست
برچسب‌گذاری داربست باعث می‌شود ساختمان ها و پروژه‌های مهندسی قابلیت پیگیری داشته باشند و در صورت بروز خطایی در سازه، بتوان به راحتی بست‌های لازم جهت تعمیرات را پیدا کنند. همچنین، با استفاده از برچسب این سازه های فلزی می‌توان به راحتی بسیاری از جزئیات دیگر را شناسایی کرد.
نردبان های محافظ
اصلی‌ترین وظیفه نردبان‌های محافظ، ایجاد ایمنی برای کارگران است. با نصب این نردبان‌ها، کارگران می‌توانند در زمان کار و اجرای سازه با آسودگی و اطمینان بیشتری به بالا و پایین بروند و از بروز خطراتی مانند سقوط یا لغزش جلوگیری می شود.
