یونولیت یا پلی‌استایرن انبساطی ماده‌ای سفیدرنگ است که در صنعت پتروشیمی از پلی‌استایرن تهیه می‌شود. در بسیاری از کشورهای آمریکای شمالی، این متریال به‌نام استایروفوم معروف است، اما نام اصلی آن پلی است ایرن انبساطی است. ویژگی‌های یونولیت آن را به متریال کاربردی و پرتقاضا تبدیل کرده است. این محصول با وزن سبک و ویژگی‌های فیزیکی خاص در صنایع گوناگونی کاربرد دارد. برای بررسی ویژگی‌ها و کاربردهای یونولیت با ما همراه باشید.
ویژگی‌های یونولیت
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد یونولیت عایق حرارتی و برودتی بودن آن است. یونولیت عایق‌ترین نوع پلیمر تولید شده در صنایع پتروشیمی است. به‌علت ضریب انتقال حرارت بسیار پایین یونولیت، ورق یونولیت بهترین متریال برای عایق‌سازی محسوب‌می‌شود. سایر ویژگی‌های یونولیت عبارتند از:
- دارای وزن سبک
- قابل بازیافت
- مقاوم در برابر رطوبت
- ضدضربه
- مقاوم در برابر فشار
- قابل‌تبدیل به اشکال و ابعاد مختلف
- بادوام
- انعطاف‌پذیری
- عایق صوتی
معایب استفاده از یونولیت
گرچه تنوع ویژگی‌های یونولیت بسیار زیاد است، اما استفاده از یونولیت معایبی نیز دارد. البته محاسن این متریال از معایب آن بسیار بیشتر است. برخی از معایب استفاده از این متریال به شرح زیر هستند:
- این ماده در برابر حلال‌های آلی مقاومت ندارد.
- در‌صورتی که از کلروفلوروکربن در ساختار یونولیت استفاده شود، امکان آسیب‌رسانی به لایه اوزون وجود دارد. این یعنی استفاده از یونولیت از جنبه زیست‌محیطی مضر است.
- در صورتی که برای رنگ‌آمیزی از رنگ‌های روغنی استفاده شود، یونولیت مشتعل می‌شود.
- بلوک‌های یونولیت در برابر آتش مقاوم نیستند و به‌راحتی حجم خود را از‌دست می‌دهند. البته در صورت استفاده از یونولیت مرغوب خطر اشتعال این متریال کاهش می‌یابد.
کاربردهای یونولیت
ویژگی‌های متنوع و خاص انواع یونولیت باعث کاربردهای گوناگون آن شده است. در سال 2013 یونولیت به‌عنوان پرکاربردترین متریال در صنعت ساختمان‌سازی شناخته شد. عایق کردن سقف آپارتمان‌ها و دیوارها در برابر حرارت، برودت و صوت، کاهش وزن اضافی ساختمان و کاهش آسیب‌های ناشی از تخریب ساختمان، از مهم‌ترین کاربردهای یونولیت هستند.
عایق صوتی
عایق صوتی بودن، یکی از ویژگی‌های یونولیت است که باعث شده که به‌عنوان مناسب‌ترین عایق صوتی شناخته شود. در فضاهایی مثل سالن‌های موسیقی، نمایش و تئاتر از ورق یونولیت به‌عنوان عایق صوتی استفاده می‌شود. استفاده از ورق یونولیت باعث بهبود صدا در فضا بدون بازگشت صدا، آکوستیک شدن فضا و کاهش سروصدا می‌شود.
فوم صوتی یکی از بهترین متریال‌هایی است که برای عایق‌سازی صوتی استفاده می‌شود. فوم صوتی با نام فوم صداگیر هم شناخته می‌شود. دیفیوزها نیز متریال مناسبی برای عایق‌سازی صوتی هستند.
فوم تیغه داخل تیغه سفالی
ساختمان‌هایی که در تیغه بیرونی آن‌ها از تیغه سفالی استفاده می‌شود، طبق قوانین ساختمانی ایران باید نوع خاصی از ورق یونولیت به‌نام تیغه فوم در ساخت آن‌ها به کار گرفته شود. استفاده از فوم تیغه، پرت حرارتی ساختمان را کاهش می‌دهد.
پرکننده
استفاده از یونولیت به‌عنوان پرکننده، یکی از مهم‌ترین کاربردهای ورق یونولیت در ایران است. پر شدن فضاهای درز انقطاع و دیوارهای برشی با استفاده از ورق یونولیت انجام می‌شود. با استفاده از این روش در مصرف بتن تا حد چشمگیری صرفه‌جویی می‌شود. چگالی ورقه‌های یونولیت پرکننده حداقل 5 کیلوگرم بر مترمکعب است.
عایق حرارتی
همان‌طور که گفته شد یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یونولیت، عایق برودتی و حرارتی بودن آن است که موجب شده در صنعت ساختمان بسیار موردتوجه قرار بگیرد. عایق‌سازی پشت‌بام و دیوارها در سطح گسترده با استفاده از یونولیت صورت‌می‌گیرد. ورق‌های یونولیت با چگالی بالاتر، مقاومت گرمایی بیشتری دارند.
سایر کاربردهای یونولیت شامل موارد زیر هستند:
- این متریال در برخی مصالح ساختمانی کاربرد دارد.
- در این متریال هیچ واکنش شیمیایی انجام نمی‌شود.
- در تخته‌های اسفنجی از این ماده به‌عنوان هسته فوم استفاده می‌شود.
- حشرات موزی و آفات به آن نفوذ نمی‌کنند.
- این متریال به‌علت فشردگی سلول‌های ساختاری، مقاومت خوبی در برابر رطوبت دارد؛ بنابراین پوسیده نمی‌شود و حتی از ایجاد پوسیدگی جلوگیری می‌کند.
- · دوام و وزن سبک از ویژگی‌های یونولیت هستند که باعث شده‌اند در سیستم‌های عایق پنل از این متریال استفاده شود.
- در باغداری، از یونولیت برای هوادهی خاک استفاده می‌شود.
- در ساخت تابلو اعلانات نیز از این ماده استفاده می‌شود.
- یونولیت در صنعت خودروسازی نیز کاربرد دارد.
- این امکان وجود دارد در ساخت یخدان‌ها از یونولیت استفاده‌کرد.
- از این متریال به‌عنوان عایق برودتی در یخچال‌های صنعتی و سردخانه‌ها استفاده می‌شود.
- این محصول در تولید بلوک‌های پلاستوفوم‌های سقفی کاربرد دارد.
- این ماده به‌علت نسبت مقاومت مثبت به وزن در ماکت‌سازی استفاده می‌شود.
- در ساخت دیوار، نما، کف و سقف ساختمان از یونولیت استفاده می‌شود.
- در ساخت‌وسازها راه و راه‌آهن از این متریال برای پرکردن استفاده می‌کنند.
کلام پایانی
در ایران یونولیت با نام آکاسیف یا پلاستوفوم شناخته می‌شود. برای تولید یونولیت از فرایندهای پتروشیمی به‌دست می‌آید عمدتاً سفیدرنگ است و وزن حجمی کمی دارد. یکی از ویژگی‌های یونولیت سبک و متخلخل بودن آن است که باعث شده کاربردهای متنوعی داشته باشد.
یونولیت متریال ساختمانی مناسبی به‌عنوان جایگزین تیرچه‌بلوک، بلوک‌های سیمانی و انواع مشابه آن است. عایق حرارتی و برودتی، ضدضربه بودن، مقاومت در برابر ضربه و خوردگی، وزن کم، کند سوز و… از ویژگی‌های یونولیت است که آن را در صنعت ساختمان پرکاربرد کرده است.
این ویژگی‌ها موجب کاربرد گسترده یونولیت در ساختن عایق‌های گرمایشی از کف، دیوارهای یونولیت و… شده‌اند. همچنین این محصول قیمت مناسبی دارد و در سال 2013 به‌عنوان پرکاربردترین متریال ساختمانی شناخته شد. در این مقاله شما را با ویژگی‌ها و کاربردهای این ماده آشنا کردیم. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع‌شده باشد.
